Երբ Հայաստանում շուկայական հարաբերությունները փոխարինեցին սոցիալիստական ռեալիզմին, մարդու նոր տեսակ առաջացավ՝ գործարար մարդ (հոմո վաճառիկուս)։ Ու եղավ մի ժամանակ, երբ հոմո վաճառիկուսը միակ մարդն էր, որին հաջողվում էր ոչ միայն աշխատել, այլ նաև մի քիչ փող աշխատել։ Դրա համար էլ, ով ասես՝ դարձավ գործարար։ Նորաթուխ գործարարների ծագումն իրենից խայտաբղետ մի պատկեր էր ներկայացնում՝ նախկին ինժեներներ, գիտությունների թեկնածուներ, թատրոնի դերասաններ, բեռնատարի վարորդներ, մարքսիզմ-լենինիզմի դասախոսներ, բանաստեղծներ, անգամ՝ նախկին պորտաբույծներ։

Ով զարթուցիչ ուներ, լարում էր և ուզած ժամին արթնանում, իսկ ով չուներ, աղբի մեքենան հո կար ու կար, մտնում էր բակ ու բարձր զրնգոցով ազդարարում աղբահանության ժամը՝ ով քնած է, արթու՛ն կացեք, ով արթուն է, իջե՛ք, աղբը թափե՛ք: Եթե չիջնեիր, աղբը թափեիր, ուրեմն, կմնար մինչև մյուս առավոտ, ուրիշ տեղ աղբ չէիր թափի: Հարևաններն աղբի դույլերն առած իջնում ու հերթ էին կանգնում աղբի մեքենայի հետևից:

20- րդ դարի ամերիկացի գեղանկարիչ Ռոքուել Քենտը Հայաստանը համարել է թանգարան բաց երկնքի տակ։ Մինչդեռ այսօր՝ 21-րդ դարում, պարզվում է՝ Հայաստանը թանգարանից վերածվել է գժանոցի, քանի որ հայոց տիկիններից մեկը հայտարարում է, թե երեխաները դպրոցում հեծանիվ քշել պիտի սովորեն, այնինչ, հեծանիվ քշել սովորում են իրենց տան բակում, իսկ դպրոց գնում են գիտելիք ստանալու համար: Դե, իսկ մյուս տիկինն էլ 2025 թվականը հայտարարում է կրթվելու տարի։

Մեծն Թումանյան, այդ ի՞նչ պայծառատեսությամբ ես գրել «Չարի վերջը», որ այսօր նորանում է ներսուդրսից: Ուղղակի աղվեսը բեղավոր է, իսկ կկուն գիտի իր ծառը լքելու ճիշտ ժամանակը։ Ձագե՞րը, նրանք էլ պատրաստ են թռչելու։

Եթե մաքս հավաքողը մաքսավոր ա, ուրեմն՝ հարկ հավաքողը հարկավոր ա։ Բան չունեմ ասելու՝ իհարկե հարկավոր ա, առանց հարկերի պետությու՞ն կլինի։ Բայց, ախր, հարկի-անհարկի հարկ հավաքելն էլ մի բան չի։ Հասկանում եմ՝ բյուջեին վիզ փոխ ա պետք, չի հասցնում իր բոլոր հարևան-բարեկամներին բավարարի, բայց ինչ լինում ա, էդ հարկամզիչ մեխանիզմն եք միացնում։ Չի՛ կարելի, չէ՞։

Ձեզ ներկայացվող կտավը վրձնել է 19- րդ դարի ռուս գեղանկարիչ, պերեդվիժնիկների ընկերության անդամ Վասիլի Պերովը (նրա արվեստին ու այս կտավի ամբողջական վերլուծությանը կանդրադառնամ մեկ ուրիշ անգամ, հիմա ձեր ուշադրությունը բևեռել եմ ուզում այլ հարցի վրա)։

Հարևանները չամիչով փլավ էին սարքել, ձուկ էին սարքել. ինքը սիրտ չուներ, ոչ մի բան էլ չէր սարքել, առավոտվանից կանգնած էր պատին ամրացրած սրբապատկերի առաջ, ինչպես ամեն օր էր անում։ Տիրամոր նկարի ներքևում պատն աղոթքից մաշվել էր, ներկը թափել էր։ Էնքա՜ն ցավ կար Տիրամոր հայացքում․․․

Նիկոլ Փաշինյանն օրեր առաջ ֆեյսբուքյան իր էջում գրառում էր արել՝ «հարկատուն թիվ մեկ հերոսն է» ընդհանուր բովանդակությամբ։

Ես քաղաքական գործիչ չեմ և չգիտեմ` ինչ է պետք անել, բայց գիտեմ շատ պարզ մի ճշմարտություն՝ ամեն ինչ անել, որ Միքայել Արզումայանին, Տիրան Խաչատրյանին և առաջիկայում ձերբակալության ենթկա նախկին և ներկա զինվորականնրին ոչ մի դեպքում չարտահանձնեն Ադրբեջանին:

«Սալյուտն» ու ՀԾ-ն, որ նշանակում էր «հայկական ծխախոտ», 30 կոպեկ էին, բայց սովետական համակարգը շատ մարդասիրական համակարգ էր, չէր կարող թույլ տալ, որ մենք էդքան էժան փչացնեինք մեր առողջությունը. դրա համար էլ՝ տակից 40 կոպեկով էին ծախում։ Սովորական ուսանողի թոշակը, որը ոչ գերազանցիկ էր, ոչ էլ պարտք ուներ, 40 ռուբլի էր։ Պարտք ունենալը փողի հետ կապ չուներ, պարտք՝ նշանակում էր չհանձնած առարկա՝ քննություն կամ ստուգարք, իսկ փողի պարտք սովետական ուսանողը չէր կարող ունենալ, եթե, իհարկե, թղթախաղով չէր մաշում իր ուսանողական տարիները։